KLM en de legende van De Vliegende Hollander

Op dinsdag 7 oktober 1919 werd de 'Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën' opgericht bij akte in het notariskantoor van mr. H. Stoop in Den Haag. Het startkapitaal van 1,2 miljoen gulden werd gefourneerd door acht zakenlieden, onder wie Frits Fentener van Vlissingen. De luitenant-vlieger Albert Plesman werd administrateur en later directeur. Koningin Wilhelmina verleende op 12 september 1919 het predikaat ‘Koninklijk' aan KLM in oprichting. Het eerste KLM-kantoor werd op 21 oktober 1919 aan de Heerengracht in Den Haag geopend. Hiermee is de KLM de oudste onder haar oorspronkelijke naam opererende luchtvaartmaatschappij.

De eerste commerciële vlucht (tussen Londen en Amsterdam) van de KLM werd op 17 mei 1920 uitgevoerd. Toen landde op Schiphol de door KLM gehuurde De Havilland DH.16 G-EALU (ook wel DH 9A), gevlogen door de Engelse piloot H. 'Jerry' Shaw. In de jaren daarna groeide de vloot met eigen vliegtuigen, veelal toestellen van Fokker, en werd gevlogen naar steeds meer Europese bestemmingen.

De Vliegende Hollander

De Vliegende Hollander

Dat het jonge bedrijf al vroeg aan marketing en "story telling"  deed bewijst wel de poster uit 1933 van Jan Wijda
Het bedrijf wilde zich graag binden met het beeld van de Vliegende Hollander. Dit is dan ook een veelvuldig terugkerend onderwerp, dat in 1947 verwoord en verbeeld wordt in het KLM-stripalbum "De legende van de Vliegende Hollander". Na de Tweede Wereldoorlog verschijnt De Vliegende Hollander zelfs op de romp van de vliegtuigen; aan de ene zijde in het Nederlands en aan de andere zijde in het Engels (The Flying Dutchman).

"The Flying Dutchman" slogan op een Dakota omstreeks 1950

De legende gaat over een Nederlandse kapitein, Van Straaten, die voor de VOC op weg is van Indonesië naar Nederland met een schip vol dure koopwaar, voornamelijk specerijen. Onderweg moet hij langs Kaap de Goede Hoop, de zuidelijkste punt van Afrika. Dit is een gevaarlijke route, want het het weer en de zee bij de Kaap zijn verraderlijk. Toen dit schip langs de Kaap moest zeilen stak er een zware storm op die negen weken zou duren. De bemanning smeekte de kapitein om terug te keren en beter weer af te wachten. De kapitein weigert echter en spreekt de legendarische woorden "God of de Duivel, de Kaap vaar ik om, al moet ik varen tot het laatste oordeel!". Voor straf raakte het schip in de macht van de duivel. De kapitein moet eeuwig blijven rondvaren op zee. De dode bemanning verricht zwijgend haar taken. Soms stuurt de Vliegende Hollander een sloep naar passerende ongelukkigen, met de vraag of ze een stapel brieven willen meenemen naar familieleden, die al eeuwen geleden overleden blijken te zijn. Volgens overleveringen van mensen die De Vliegende Hollander gezien zouden hebben vaart het schip met bloedrode zeilen tegen de wind in boven het water.

KLM vloog op 1 oktober 1924 voor het eerst intercontinentaal naar Batavia, in het toenmalige Nederlands-Indië, het tegenwoordige Jakarta in Indonesië. Het was de langste lijnvlucht voor de Tweede Wereldoorlog. In deze periode groeide KLM uit tot de derde maatschappij in de wereld, na Pan American Airways en Imperial Airways.

Nog ongeveer twee en en half jaar en de KLM bestaat een eeuw!

"De Flying Dutchman" wordt nog steeds gebruikt

Vliegen in een klomp: de vliegende Hollander